Çin Nasıl Bir Anda Otomotiv Piyasasını Sallamaya Başladı?

Dünyanın en büyük araba pazarı pozisyonundaki Çin’in Şanghay Araba Fuarı, geçtiğimiz yıl COVID nedeniyle verilen ortanın bir yıl sonrasında 18 Nisan 2023’te başladı. 27 Nisan’a kadar sürecek fuarda dünya çapından birçok araba devi orijinal araçlarını göstermeye başladı.

Mercedes-Benz’den Volkswagen’e kadar birçok şirket bu fuarda yer aldı. Lakin en çok dikkat çeken otomobiller, Çinli markalara aitti. Bu şirketler, birbirinden dikkat cazip özelliklere sahip araçlarını tanıtırken bu araçlardan kimiler kısa müddette binlerce sipariş almayı başardı. Bu durum aslında son yıllarda uygunca artan bir muvaffakiyetin eseri. Pekala, ne oldu da Çinli markalar birden bu kadar ilgi gören otomobiller üreterek son yıllarda muvaffakiyetini artırdı? Gelin bu hususa bir göz atalım.

Çin, araba ihracatında dünyada ikinci sırada

Çin, 2022 yılında tarihinde birinci sefer üç milyon ihracatı aştı ve Japonya’nın akabinde dünyanın en büyük ikinci araba ihracatçısı olmayı başardı. Daha derinlere indiğimizde ise ülkenin ihracatının 2012 yılında 1 milyon olduğunu görüyoruz. İki milyon ise 2021 yılında gerçekleşiyor. İşte bu da ülkedeki ihracatın yalnızca iki yılda ne kadar büyüdüğünü ortaya koyuyor.

Elektrikli arabaların rolü büyük

Bunun ardındaki sebeplere bir göz atalım. Tahminen de en büyük etken, elektrikli arabaların yaygınlaşmaya başlaması. Bilindiği üzere etraf meseleleri nedeniyle hem tüketiciler hem de üreticiler, artık içten yanmalı motorlar terk ederek elektrikliler üzere karbon-nötr araçlara yönelmeye başladı.

Hâliyle bu durum, yüksek sayıda elektrikli araç üreticisine sahip olan Çin’i çok olumlu etkiledi. Yani elektrikli otomobililer, Çin’in araba ihracatının çok büyük bir modülü. Datalara nazaran 2022’de bu araçların sevkiyatı evvelki yıla nazaran %120 artarak 600.000’in üzerine çıktı. Tıpkı halde Avrupa’dan gelen datalar de Çinli şirketlerin burada başarılı olduğunu ortaya koydu. Buna nazaran kıtadaki her on elektrikli araçtan biri Çinli bir şirkete ilişkin.

Elektrikli araçlar konusunda tahminen de en uygun örnek ülkemize de gelmesi beklenen KONUT üreticisi BYD. Tesla’nın en büyük rakibi pozisyonundaki şirket, geçtiğimiz yıl dünyada en çok satış yapan markalar ortasındaydı. Öte yandan bu yılın birinci çeyreğinde de 552 bin araç satarak satışlarını yıllık oranda %92,81 artırmıştı. Dev şirket, Şanghay’daki fuarda da her bütçeye uygun araçlarla karşımıza çıkarak muvaffakiyetini sürdürmede kararlı olduğunu bir sefer daha ortaya koydu.

Kendi bataryaları ve çiplerini yapan BYD’nin muvaffakiyetinin ardındaki bir öteki sebep de global çip krizi üzere zorluklarla temel teknolojileri sayesinde baş edebilmesi. Şirket yöneticilerinden Luo Hao, yıllardır yaptıkları yatırıma dikkat çekerek bu hususta “20 yılı aşkın müddettir yeni güç sanayisindeyiz. Bu müddette Piller, motorlar ve çipler dahil olmak üzere tüm sanayi zincirinin temel teknolojilerine hâkim olduk ve kendi teknik havuzumuzu oluşturduk” ifadelerini kullanıyor.

Diğer taraftan tıpkı BYD üzere Chery, Changpan Xpeng, Denza, Li Auto ve daha birçok üretici de birbirinden başarılı elektrikli arabalar çıkararak süratle yükseliyor. Örneğin Denza’nın Şanghay Araba Fuarı’nda tanıttığı N7 modeli, sırf altı saat sonra 5 binden fazla sipariş almayı başardı.

Daha düzgün ve özgün tasarımlar

Çinli markaların bu kadar başarılı olmasında ve piyasayı sallayan araçlar çıkarmasının gerisindeki başka nedenler ise arabaların hem içindeki hem de dışındaki özellikleri. Artık ülkeden gelen her bir aracın birbirinden şık tasarımı olduğunu görüyoruz. Ayrıyeten Çinli markaların Japon yahut Avrupalı öteki üreticilerinin dizaynlarını kopyalamayı bırakıp kendilerine has tasarımlara geçmesinin de tesiri büyük.

Araçların yüksek teknolojileri ve daha inançlı olmaları

Öte yandan otonom sistemlerden, araç içi ekranlara kadar çağın ötesinde teknolojiler şirketlerin araçlarına entegre ediliyor. BYD’nin fuarda gösterdiği YangWang U9 isimli muhteşem arabası, şirketin yeni gelişmiş süspansiyon teknolojisi sayesinde dans edebilmenin yanı sıra durduğu yerde kendi kendine zıplayabiliyordu.

Otomobillerin güvenliği de epey yüksek düzeylere ulaşmış ve insanların artık “Çin malı kalitesizdir” düşüncesini yıkmış durumda. Euro NCAP testleri, ülkede üretilen arabaların son yıllarda yüksek puanlar aldığını ve dünyanın en inançlı araçları ortasına girmeye başladığını gösterdi. Bu da Avrupa üzere pazarlardaki kalite ve güvenlikten telaş duyan müşterilerin güveninin kazanılmasına yardımcı oldu.

Ve olağan ki daha ucuz olmaları

Belki de en değerli faktörlerden biri bu. Çin’de üretilen araçlar, rakiplerine oranla çok daha ucuz olabiliyor. Bunun nedeni ise araçların ucuz iş gücü üzere nedenlerden ötürü ülkede düşük maliyetlerle üretilebilmesi. Yani o kadar kaliteli özelliklere sahip adeta “premium” olarak sınıflandırılabilecek araçlar, düşük fiyatlarla çıkabiliyor. Örneğin BYD’nin dıştan lüks bir araç görünümüne sahip 605 kilometre menzilli satış rekorları kıran modeli HAN EV, 30 bin dolardan başlayan epeyce düzgün bir fiyata satılıyor.

Ayrıca çok daha ucuza minik modelleri de sık sık Çinli firmalardan görüyoruz. Mesela Chery’nin Çin’de en çok tercih edilen araçlarından olan ve bu yıl sonu Türkiye’ye gelmesi beklenen aracı EQ1, sırf 10.500 dolarlık bir fiyata sahipti. Öbür taraftan BYD, geçtiğimiz günlerde yeni kent arabası Seagull’u tanıtmıştı. 305 km’lik menzille gelen bu küçük araç, 7730 sterlinlik ultra ucuz bir fiyatla çıkış yapmıştı.

Sonuç olarak Çinli markaların, hem kaliteli hem de uygun fiyatlı araçlar üretmeleri nedeniyle bu muvaffakiyete ulaştıklarını görebiliyoruz. Önümüzdeki yıllarda tüm araba piyasasını domine edecek düzeye gelebilme ihtimalleri de epeyce fazla.