O Hoş Atlara Binip Gittiler: Telefon Piyasasında Tutunamayıp Birer Birer Kaybolan 8 Ünlü Marka
Yalnızca anılarımızda yaşayan ve ortalarında özlediklerimizin de olduğu bazı telefonlar var. Telefon teknolojisi o kadar süratle ilerledi ki birtakım markalar bu sürate yetişemedi ve ne yazık ki büyük bedel kaybı yaşadı.
Telefon dalından giderek uzaklaşan bu markaların hepsi, aslında yakından tanıdığımız teknoloji devleri. Peki bu şirketler, büyük sermayelere sahip olmasına karşın neden başarısız oldu? Teknoloji markalarının hangileri artık telefonlarıyla tanınmıyor?
Listenin başında, ”Keşke yine üretilse.” dediğimiz Blackberry var.
Dönemin efsanesi hâline gelen ve özellikle klavyesi ile popülerleşen Blackberry şirketinin kurucusunun aslen İstanbul doğumlu Mike Lazaridisolduğunu biliyor muydunuz? 1984’ün mart ayında kurulan şirket, bilhassa inovatif fikirleriyle ön plana çıkmaya başlamıştı. Kullanıcı bilgilerini hiçbir hükûmetle paylaşmamaya kararlı olan Blackberry’nin tersine başka şirketler bunu yapmaktan kaçınmıyordu.
Bu yüzden şirket, hükûmetlerle zıt düşmeye ve kan kaybetmeye başladı. O periyotlarda başlayan iOS ve Android savaşı karşısında kendi işletim sistemini kullanan Blacberry, vakitle bu savaşın en büyük kaybedenlerinden biri hâline geldi. Kendi kültüründen bir türlü vazgeçmeyen şirket, bu sebeple gelişmeleri takip edemedi ve sektörün gerisinde kaldı.
Nasıl yani, Siemens sadece beyaz eşya üretmiyor muydu?
2000’li yıllarda telefon denince akla Nokia ile Siemens geliyordu ve tabiri caizse dalda bu iki markanın rakibi yoktu. Siemens, taşınabilir alanına 1985 yılında girdi ve 1997’de renkli ekranlı Siemens S10’u piyasaya sürdü.
2005 yılında şirketin haklarını BenQ isimli bir şirket satın aldı lakin BenQ, 2006 yılında iflas ettiğini duyurdu. Böylelikle Siemens telefonlarının periyodu kapanmış oldu.
Nereden düşerse düşsün hasar almayan Nokia’yı da unutmamak lazım.
Döneminin en büyük yıldızı olan ve doruktan düşmeyen Nokia, 1995 çıkışından 1999 yılına kadar net kârını 4 kat artırarak 4 milyar dolara yükseltmeyi başarmıştı. Her modelinde farklı dizaynlar ve yeni özellikler kullanan şirket, 1100 isimli telefon modelinden tam 250 milyon ünite sattı.
2007 yılında iPhone’un tanıtımıyla birlikte, Nokia’nın satışları epey azalmaya başladı. 2013 yılında ise 50 milyar dolarlık bedeli olan şirket, Microsoft’a 7.2 milyar dolara satıldı. Akabinde Microsoft işletim sistemli telefonlar, kullanıcılar tarafından sevilmemeye başlandı. Ne yazık ki gelişmelere ayak uyduramayan Nokia, telefon kesimine veda etti.
Döneminin yıldızı HTC, nasıl unutulacak hâle geldi?
Zamanında akıllı telefon pazarının yüzde 24’üne hâkim olan HTC, 2012 yılında artık bütçe dostu telefonlar yerine yalnızca yüksek kalitede kıymetli telefonlar üreteceğini açıklamıştı. Tekrar o devirde Çinliler, akıllı telefon piyasasına süratli ve başarılı bir giriş yapmıştı.
Uygun fiyatlı eserler karşısında HTC’nin satış oranlarında düşüş yaşanmaya başladı. 2013 yılında ise neredeyse batmak üzere olan Windows Phone ile birleşen HTC, başarısız bir şirketle birlikte ilerlemeye çalışırken kendi sonunu yazmış oldu.
Sony, değişen şirket CEO’sunun kurbanı oldu.
Cep telefonları birinci çıkış yaptığında en büyük markalardan biri de Ericsson’du. Lakin şirket, başarılı olamadığı için Sony tarafından satın alındı ve böylece Sony, telefon piyasasına girmeye karar verdi. 2018 yılında şirketin CEO’u değişti ve yeni CEO Kenichiro Yoshida, kimi eserlerin üretiminden vazgeçeceklerini açıkladı.
3 yıllık bir plan yapan CEO, bu planlara akıllı telefonları dahil etmedi. Akabinde Sony, günümüzdeki hâliyle; konsol, kulaklık, kamera gibi eserlere odaklanmaya karar verdi. Böylece Sony, Samsung ve Apple rekabetine adım atmadan piyasadan çekilme kararı aldı.
Sorunlu aygıtlar çok fazlaydı ve LG yetkili servisi başarısızdı.
Tam bir fiyat/performans eseri diyebileceğimiz akıllı telefonlar üreten LG, bilhassa alt segmente başarılı halde hitap ediyordu. Lakin vakitle telefonlarda teknik problemler yaşanmaya başladı. Birçok kullanıcı, aygıtları kullanmaya başladıktan azamî 2 sene sonra sorunlar yaşadığını söylüyordu.
Telefonu bozulan LG müşterileri, şirketin resmi teknik servisine başvuruyordu. Lakin tamir edilen eserler yeniden bozuluyordu ya da yetkililer kullanıcılarla ilgilenmiyordu. Tüm bu problemlerle baş etmeye çalışan LG, ne yazık ki rakiplerine yetişemedi ve kendi başarısızlığı nedeniyle telefon piyasasından silindi.
Yalnızca tek bir ülkede hayatını sürdüren Motorola’dan bahsedelim.
3 Nisan 1973’te telefon üretimine başlayan Motorola, uzunca bir mühlet kesimde başarılı bir isim olarak anıldı. 2007 yılında birinci iPhone’un piyasaya sürülmesiyle Motorola telefonlarının satışları azaldı. Akabinde şirket, telekomünikasyon ile telefon üretimi maksadıyla iki farklı birim kurdu.
2012 yılında Motorola Mobility, Google tarafından satın alındı fakat bu teşebbüs de başarısız oldu. 2014 yılında ise Google, Motorola hisselerini Lenovo’ya sattı. Şu anda Motorola telefonlar sadece ABD’de mevcut.
Panasonic, epey korkulan bir rakipti.
Japon elektrik markası Panasonic, 2001 yılında ülkesinin en büyük telefon üreticilerinden biriydi. Lakin şirket, Apple ve Samsung ile rekabet edemedi ve 2013 yılında 80 milyon dolar zarar etti.
Ardından şirketin CEO’su, yeni yılda da zarar öngördüklerini ve bu yüzden telefon piyasasından çekileceklerini açıkladı. O periyottan beri şirket; televizyon, ses sistemi, kulaklık, fotoğraf makinesi gibi teknolojik eserler üretiyor.
Yaklaşık 6 yıl evvel, globalde toplam 700’den fazla telefon markası olmasına karşın günümüzde bu sayı 200 civarlarına düştü. Rekabete dayanamayan, tedarik kısmında dert yaşayan, teknolojiye ayak uyduramayan ve büyüyen pazarda yer edinemeyen 500 marka; telefon piyasasından büsbütün silindi.