Orta Çağ’daki Bu Doğum Denetim Usullerini Duyunca Bugünün Tıbbına Şükredeceksiniz!
Tahmin edildiği üzere Orta Çağ devrinde tıp, şimdilerde olduğu kadar gelişmemişti ve bu beşerler, gebeliği tedbire noktasında bitkilere ve çeşitli karışımlara bel bağlamaktaydı. Fakat kullanılan bitkiler, bir oldukça çeşitli ve kullanım prosedürleri, hayli şaşırtıcıydı.
Akla hayale gelmesi epey güç olan bu karışımları ve uygulama şekillerini öğrenmeye hazırsanız başlayalım.
Orta Çağ devrinde yaşayan bayanlar, istenmeyen gebelikleri önlemek için çeşitli fizikî ve bitkisel prosedürler kullanmışlardı. Bunlardan birincisi, âdet nizamıyla bağlı.
Kadınların âdet döngüsünün olmaması, hamile kalındığının en değerli işaretlerinden biridir ve bu durum, açık orta en yeterli doğum denetim yollarından biri olarak sayılabilir. Tekrar hamile kalınan anı tam olarak belirlemek mümkün olmadığı için bu manada doğum denetim prosedürü kullanmak ile kürtajla gebeliği sonlandırmak ortasında bir ayrım yapılmamıştır.
Bunun tam zıddı Orta Çağ’da âdet kanamasını başlatmak için yaygın olarak birtakım teknikler kullanılmıştır ve kürtaja sebep olması için çeşitli bitki karışımlarından oluşan tarifler, bayanlar ortasında paylaşılmış ve kimi el kitaplarında meskenden konuta gezmiştir.
Kürtaja sebep olması istenen bitki karışımları, epey kolay materyallerden yapılırdı ve bu bitkilere istek epeyce fazlaydı.
Doğurganlığı engelleme potansiyelinin yüksek olduğu kestirim edilen bu bitkiler ortasında; yabani havuç, maydanoz, yavşan otu, meyan kökü ve şakayık vardı. Bu bileşenler, bayanlar tarafından süzme ve demleme üzere sistemlerle farklı yoğunluklarda bir ortaya getirilir ve kullanılırdı.
Bahsi geçen bu bitkiler sadece ilaç vazifesiyle değil, ayrıyeten hamile kalmayı önlemek emeliyle fizikî bir bariyer olarak da tercih edilirdi.
Çeşitli bitkilerin kadın üreme sistemine temas etmesi yahut yerleştirilmesi, çağdaş tıbba nazaran alışılmadık bir durum olarak kabul edilse de binlerce yıl öncesinden birtakım tabipler, bu bahse ait çalışmalar yapmış ve tavsiyelerde bulunmuştur.
Örneğin İbn-i Sînâ 11. yüzyılda günümüzde hâlâ satın alıp okunması mümkün olan El-Kanun fi’t-Tıb isimli kitabında, cinsel bağ öncesinde rahme nane yerleştirilmesinin doğurganlığı azalttığını öne sürmüştür.
Bu ve bunun üzere fizikî pürüzlerin hamile kalma mümkünlüğünü azaltabileceğine yönelik görüş ve kanılar, Orta Çağ devrinde ilkel sperm öldürücü hususların geliştirilmesinin de yolunu açmıştır.
Orta Çağ insanları gebeliğin önüne geçmek için çeşitli yeşillikleri püre haline getirmiş, zaman vakit da hayvan dışkılarının dahil olduğu karışımları sperm öldürücü olarak kullanmıştır. Ayrıyeten bal ve sirkeye bulanmış bez modülleri ve çeşitli fermente meyveler de potansiyel olarak doğum denetim formülleri ortasında tercih edilenlerden olmuştur.
Yine İbn-i Sînâ birebir kitabında sedir bitkisinin sperm kalitesini bozduğunu ve bu yolla döllenme sürecinin engellendiğini söz etmiştir. Bunun dışında sperm öldürücü olarak kullanılması amaçlanan bir tanımda, akasya yapraklarının balla karıştırılması ve karışımın vajinal kanala sürülmesi tavsiye edilir.
Şimdilerde bu sistemler bize hayli tuhaf gelse de aslında bal, yapışkanlığı sebebiyle sperm hareketlerini engelleyici bir özelliğe, akasyadaki laktik asit ise sperm öldürücü bir tesire sahiptir.
Şimdilerde gelişen tıpla birlikte hem erkekler hem de bayanlar için, doğum denetim usullerinde bir oldukça çeşitli alternatifler mevcuttur. Lakin Orta Çağ insanları, vaktinin getirdiği usullerle hareket etmiş ve deneme ve yanılma yoluyla çeşitli doğum denetim usullerini deneyimlemişlerdir.