Sinek Cinsleri Hakkında Değişik Bilgiler

Yaz günü konut biraz serinlesin diye camı açtınız ve açtığınız üzere vız vız sesler geliyor, demek ki karasinek var. Öylece otururken ensenizde bir iğne batması hissettiniz, demek ki sivrisinek var. Kestiğiniz karpuzdan birkaç dilim tabakta kaldıysa üstü çabucak meyve sineği dolar. Daha sayısız örneğini verebileceğimiz bu durumlardan da anlaşılacağı üzere sinek tipleri hayatımızın ayrılmaz bir kesimi halindeler.

Sinek tipleri alışılmış ki hayatımızın bir modülü olacak zira biz daha ortalarda yokken, milyonlarca yıl evvel onlar vardı. Elbette vakit içinde evrim geçirdiler fakat kimileri hala insanlık için öldürücü virüsler taşımaya devam ediyor. Kimileri ise sadece otlakçı üzere ortalardaki besinlerimize dadanıyor. Sinek cinsleri hakkında pek birçoklarını birinci sefer duyacağınız hayli değişik bilgilere gelin yakından bakalım.

Sinek tipleri hakkında sıra dışı bilgiler:

Sinek tipleri kolay kolay hayatımızdan çıkmayacak.
Sineklerden ölümcül hastalıklar kapmak işten bile değil.
Karasinekler yemeklerimize tükürürler.
Sineklerin tat alma organları biraz farklı bir yerde.
Sinekler neden var hiç düşündünüz mü?
Bir vakitler sinekler sayesinde cinayetler aydınlatılıyordu.
Bazı sinek cinsleri kimsesiz bitkilerin dostu olurlar.
Sinekler artlarını bile görebilir.
Uzayda bile sinek var.
Dünyanın en büyük sineğine bulaşmak istemezsiniz.

Sinek tipleri kolay kolay hayatımızdan çıkmayacak:

Tabii etrafta çok sinek varsa bataklığı kurutmak gerekir tabirini hepimiz biliyoruz lakin doğal sürece baktığımız vakit sineklerin kolay kolay ortadan kaybolmayacağını söyleyebiliriz zira akıl almaz bir süratte çoğalıyorlar. Bir meyve sineği yaklaşık iki hafta yaşar ve üç günde bir yumurtlar. Her seferinde yaklaşık 500 yumurta bırakır. Karasinek ise şartlar uygun olursa iki aya kadar yaşayabilir ve yaklaşık 150 yumurta bırakır. Buyrun sayıları siz hesaplayın.

Sineklerden ölümcül hastalıklar kapmak işten bile değil:

Türlerine nazaran değişse de genel olarak sinekler çöplükler ve leşler üzerinde bol bol vakit geçirirler, hatta buralara yumurtlarlar. Hal bu türlü olunca da her türlü virüse, mikroba ve bakteriye maruz kalırlar. Gelip de bizi soktuğu vakit ya da yemeğimize konduğu vakit ortalarında dizanteri, ishal, kolera, tifo, cüzzam, şarbon, tularemi, tüberküloz, çocuk felci gibi ölümcül cinslerin olduğu en az 65 hastalığı insanlara bulaştırırlar.

Karasinekler yemeklerimize tükürürler:

Evet, vız vız öttükleri yetmiyormuş üzere bir de yemeğimize tükürüyorlar! Alışılmış bunu keyiften yapmıyorlar. Karasineklerin bildiğimiz manada bir ağzı yoktur, bu nedenle ısırıp çiğneyemezler. Tükürükleriyle bir tıp enzim bırakırlar ve böylelikle katı yiyecek sıvılaşmış olur. Sıvı yiyecek de karasinek tarafından afiyetle yenir. Bize kalan da üzerinde kimbilir hangi mikroplarında olduğu tükürüklü bir artık olur.

Sineklerin tat alma organları biraz farklı bir yerde:

Sineğin ağzı yok, lisanı yok; üzerine kondukları şeyin bir yemek olduğunu nasıl anlıyorlar diyorsanız yanıt ayaklarında saklı. Sinekler üzerine kondukları objeyi ayaklarıyla tadarlar ve onun bir yemek olup olmadığını böylelikle anlarlar. Yemek olduğunu anladıktan sonra ise tükürme, sokma üzere yeme aksiyonları devreye girer.

Sinekler neden var hiç düşündünüz mü?

Sesi başka sıkıntı, manzarası başka sıkıntı, mikrobu farklı sıkıntı niçin yaşıyor bunlar kardeşim diyorsanız yanıt tabiatın ta kendisinde. Leş sinekleri ve et sinekleri meyyit hayvanların leşlerine yumurta bırakırlar. Larvalar bu hayvanlarla beslenerek leşin toprağa karışmasını sağlarlar. Farklı sinek çeşitleri ise birçok vakit dışkıları tercih eder. Dışkıdan beslenen sinekler ve larvalar sayesinde dışkıdaki organik modüller bitkilere, mantarlara ve bakterilere dağılır. İşte tüm bu süreç böylelikle sürer sarfiyat.

Bir vakitler sinekler sayesinde cinayetler aydınlatılıyordu:

En eski kayıtlara baktığımız vakit karşımıza 13. yüzyıl Çin’i çıkıyor. Bu devirdeki dedektifler, cinayetleri aydınlatmak için sinekleri kullanıyorlardı. Bir ceset buldukları vakit onun üzerindeki larva ve sinek yoğunluğuna bakarak cesedin ne kadar vakit evvel ölmüş olduğunu tespit ediyor ve soruşturmayı buna nazaran yürütüyorlardı. Elbette çok daha çağdaş metotlar kullanılıyor olsa da bugün bile isimli tıp uzmanları için ceset üzerindeki sinek ve larva yoğunluğu hayli değerli bir işarettir.

Bazı sinek cinsleri kimsesiz bitkilerin dostu olurlar:

Sinek pisliğe konar, dışkıya konar, leşe konar, hastalık yayar dedik lakin bu elbette hepsi için geçerli değil. Mesela arı sinekleri ve tatarcıklar bitkilerden beslenirler. Dahası, bu çeşitlerin beslendiği bitkiler arılar tarafından sevilmeyen bitkilerdir. Bu bitkilerin üzerine gelen sinekler polenleri bedenlerinde taşıyarak çoğalmalarını sağlarlar. O denli ki şayet tatarcık sinekler olmasaydı çikolata diye bir şey olmazdı zira kakao bitkisinin tozlayıcısı arı değil, tatarcık sinekleridir.

Sinekler gerilerini bile görebilir:

Evlerimizde sık sık karşılaştığımız karasineklerin tam 4 bin gözü vardır. Küçücük bu gözlerin her biri başka bir manzara yakalar ve bu imajlar beyinde birleşerek manalı bir bütün haline getirilir. Daha da değişik olan bu göz yapısı karasineklere 360 derecelik bir görüş açısı sunar. Bunun manası, karasinekler artlarını bile görebilir demektir. Yani gazete rulosunu elinize alıp da bir sineği öldürmeden evvel sizi görüyor olduğunu unutmayın.

Sineklerin bu binlerce küçük gözden oluşan görme sistemleri, onların reaksiyon mühletini de hızlandırmaktadır. Bir insan beyni saniyede ortalama yaklaşık 60 manzara işler. Bir karasinek beyni ise saniyede yaklaşık 250 imaj işlemektedir. Yani sinekler sizin onların başına gazete rulosu indirmeye çalıştığınızı görüyor ve siz daha o eli indirmeden imgeyi işleyerek kaçma refleksini devreye sokuyor.

Uzayda bile sinek var:

Lanet olsun bu sineklere, madem dünyayı ele geçirdiler o vakit uzaya kaçalım desek bile sineklerden kurtulamıyoruz zira NASA 2014 yılında Milletlerarası Uzay İstasyonu’na bir dolu meyve sineği gönderdi. Meyve sineği genetiği ile insan genetiği yüzde 77 oranında emsal özellik taşıdığı için uzay seyahatinin insan üzerindeki tesirleri bu sinekler üzerinden inceleniyor. Olağan bunlar sadece istasyondaki bir yerde duruyor yoksa Mars’a inip de tekrar sinek avlayacak değiliz. Olağan kimbilir?

Dünyanın en büyük sineğine bulaşmak istemezsiniz:

Karasineklerin uzunluğu ortalama 5 mm ile 8 mm ile ortasında değişmektedir. Dünyanın en büyük sineği ise bunların yanında tam bir devdir. Orta Amerika ve Güney Amerika bölgesinde ölmekte olan ağaçlara yumurtladığı için kereste sineği olarak isimlendirilmiş olan bir sinek tipi, ortalama 8 cm boyutunda olabilir. Dev üzere olmasına karşın ne insanlara ne de hayvanlara karşı ziyanlı bir cinstir.

Milyonlarca yıldır dünyada olan ve insanlığın birinci günlerinden beri vızıltılarını duyduğumuz sinek çeşitleri hakkındaki enteresan bilgilerden bahsettik. Zannederiz bu yazıyı okuyan herkes meskenine sağlam bir sineklik taktırmak istemiştir.